W obecnych czasach problemy ze zdrowiem psychicznym są stosunkowo powszechne. Sytuacja związana z pandemią koronawirusa, niepokoje na świecie, ciągle galopująca inflacja i natłok wiadomości docierających wszystkimi kanałami informacyjnymi nie sprzyjają dobremu samopoczuciu. Co zrobić w przypadku, gdy stan psychiczny jest na tyle uciążliwy, że nie pozwala Ci pracować? Co możesz, a czego nie na zwolnieniu lekarskim od psychiatry? Czym różni się ono od zwykłego zwolnienia? Czy masz się czego obawiać lub wstydzić? Oraz czy L4 od psychiatry a wyjazd wakacyjny wzajemnie się wykluczają?
L4 od psychiatry a wyjazd – w uzasadnionych przypadkach jak najbardziej tak!
Zwolnienie lekarskie wystawiane jest przez lekarza po uprzednim badaniu pracownika, rozmowie z nim i przejrzeniu dokumentacji medycznej. To na podstawie tych kryteriów lekarz ocenia czy i na jak długo wystawić pacjentowi L4, które uprawnia do usprawiedliwionej nieobecności w pracy oraz do świadczeń chorobowych. Ma ono na celu umożliwienie pracownikowi powrót do zdrowia i potrzebny do tego odpoczynek. W związku z tym niedopuszczalne jest podejmowanie innej płatnej pracy, a także wykonywanie takich czynności jak generalny remont czy mycie okien w domu.
Kwestią sporną w sprawie L4 są wyjazdy w czasie jego trwania. Coraz częstsze staje się wykorzystywanie zwolnień niezgodnie z ich przeznaczeniem. Pytanie pojawia się jedno: czy w trakcie niedyspozycji w pracy możliwy jest wyjazd na wycieczkę? Czy L4 od psychiatry a wyjazd idą w parze? Otóż w przypadku zwolnienia z powodów psychicznych, np. depresji, lekarz może nawet zalecić zmianę otoczenia. Okres zwolnienia powinien dać możliwość na odbudowanie zdrowia i nabranie sił, stąd możliwość wyjazdu pacjenta. Co więcej w niektórych przypadkach pozostanie w domu osoby z problemami natury psychicznej może wręcz opóźniać i utrudniać powrót do zdrowia.
Czym różni się zwykłe zwolnienie od L4 od psychiatry?
Zwolnienie lekarskie może wystawić lekarz rodzinny, jeżeli dotyczy ono niezdolności do pracy z powodu chorób fizycznych. Jeżeli Twoja niedyspozycja do pracy wynika ze złego stanu psychicznego, takie zwolnienie może wystawić jedynie psychiatra – ani psycholog, ani psychoterapeuta, a tym bardziej lekarz pierwszego kontaktu nie jest upoważniony do udzielania tego typu L4.
Co jeszcze różni zwolnienie od psychiatry? Tym, że może zostać wystawione więcej niż 3 dni wstecz (przed wizytą, na której otrzymałeś/aś L4). Jeśli lekarz stwierdzi, że stan pacjenta był z całą pewnością zły już wcześniej, ma prawo takie zwolnienie wystawić wstecznie.
L4 od psychiatry – na jak długo i ile płatne?
Zwolnienie lekarskie z tytułu problemów ze zdrowiem psychicznym może być wystawione podobnie jak zwykłe L4 – na okres 182 dni. Po upływie tego czasu choremu przysługuje trzymiesięczne świadczenie rehabilitacyjne. Zarówno trwanie, jak i wysokość świadczeń chorobowych jest takie samo w przypadku L4 od psychiatry i lekarza POZ – wynosi ono zazwyczaj 80% podstawy, chyba że pacjentem jest kobieta w ciąży (wtedy chorej ciężarnej przysługuje świadczenie w pełnym wymiarze).
Kontrole podczas zwolnienia
Z uwagi na coraz powszechniejsze i łatwiejsze uzyskiwanie L4 wystawianych przez psychiatrów oraz brak możliwości dokładnego zweryfikowania prawdomówności pacjentów, pracodawcy i Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadzają kontrole. Ich celem jest ocena słuszności przyznania takiego zwolnienia oraz skontrolowanie, czy jest ono wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem. W przeciwieństwie do L4 na problemy fizyczne, kłopoty natury psychicznej trudno jest zbadać i określić inaczej niż przez wywiad z pacjentem. Stąd większa podejrzliwość i kontrolowanie pracowników.
Warto uzgodnić z lekarzem wszelkie szczegóły dotyczące zaleceń zdrowotnych, aby podczas kontroli nie zostać niemiło zaskoczonym. Nawet w przypadku L4 od psychiatry a wyjazdu warto jest mieć zawartą we wskazaniach zmianę otoczenia. Należy jednak wtedy pamiętać o zgłoszeniu tego faktu pracodawcy i podaniu adresu, pod którym będziesz przebywać w czasie swojej nieobecności w pracy. W ramach kontroli pracownik ZUS-u może odwiedzić Cię pod podanym na zwolnieniu adresem lub możesz zostać wezwany do stawienia się na komisji weryfikującej – w tym przypadku warto wziąć ze sobą całą zgromadzoną dokumentację medyczna.
Czy jest się czego wstydzić?
Zdrowie psychiczne jest równie ważne co pełna sprawność fizyczna. Nie powinieneś/aś lekceważyć swoich kłopotów ze snem czy samopoczuciem, ani tym bardziej obawiać się wizyty u specjalisty. Zwolnienie od psychiatry w żaden sposób Ci nie ujmuje i powinno być odbierane przez pracodawcę jak każde inne L4. Jeżeli jednak obawiasz się nieprzyjemności z tego tytułu, możesz być spokojny/a – pracodawca nie otrzymuje informacji na temat szczegółowych powodów Twojej niedyspozycji w pełnieniu obowiązków służbowych. Świadectwo pracy również jest ich pozbawione – zawarty jest jedynie okres, w którym na wspomnianym zwolnieniu przebywałeś/aś. Mówi się, że w zdrowym ciele zdrowy duch – warto zadbać o oba te aspekty i nie umniejszać problemom takim jak depresja, nerwica, bezsenność i inne kłopoty, które burzą Twój spokój i stabilność psychiczną.
Zwolnienie lekarskie możesz uzyskać na naszej stronie internetowej!
