Jest kilka możliwości dla ubezpieczonego, który ma przerwane zwolnienie lekarskie przez orzecznika ZUS. Co dalej z zasiłkiem chorobowym i koniecznością powrotu do pracy w niekoniecznie pełni zdrowia? Zobacz, co może zrobić pracownik z zakwestionowanym L4!
Zakład Ubezpieczeń Społecznych może w każdej chwili zarządzić kontrolę prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy. ZUS robi to z własnej inicjatywy lub na prośbę pracodawcy, w miejscu pobytu wskazanym przez pracownika lub po wyznaczeniu terminu badania oraz placówki. Pacjent ma obowiązek stawić się na kontrolę z dokumentacją medyczną lub wykazać, dlaczego nie może tego zrobić. Jest kilka sytuacji, w które kończą się identycznie. Przerwane zwolnienie lekarskie (co dalej w takiej sytuacji?) oznacza, że pacjent traci prawo do zasiłku – ale może je szybko odzyskać. Zaświadczenia lekarskiego o zdolności do pracy nie zaskarży, ale decyzję o cofnięciu już świadczeń już tak. Może też otrzymać nowe L4.
Pracodawcy i ZUS mają prawo kontroli zwolnień lekarskich i sposobu wykorzystywania L4
Prawo do zwolnienia lekarskiego i świadczeń chorobowych (wynagrodzenia od pracodawcy, zasiłku z ZUS-u) ma każdy, kto opłaca obowiązkowe lub dobrowolne składki na ubezpieczenie – za pośrednictwem płatnika lub bezpośrednio. Z kolei możliwość wystawiania L4 mają lekarze po studiach medycznych, którzy wyrobili sobie odpowiednie upoważnienie z zakładu ubezpieczeń społecznych. W czynnościach technicznych mogą ich zastępować asystenci. Od końcówki 2018 r. podstawową formą zaświadczenia o czasowej niezdolności do pracy jest zwolnienie lekarskie online – formalnie e-ZLA, w nawiązaniu do nazwy dawnych druków ZUS ZLA.
Jak się ma do tego przerwanie zwolnienia lekarskiego przez orzecznika ZUS, co dalej w takim przypadku? Najpierw warto poznać wszystkie przepisy i niuanse prawa. W razie jakichkolwiek zastrzeżeń do wystawienia przez lekarza zaświadczenia ZUS może przeprowadzić kontrolę lekarską. Orzecznicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych mają prawo do:
- badania lekarskiego pacjenta w miejscu jego pobytu;
- badania kontrolnego w wyznaczonym miejscu i terminie;
- skierowania chorego na specjalistyczne badania do lekarza konsultanta ZUS-u;
- zlecania badań pomocniczych;
- pełnego dostępu do dokumentacji medycznej, która stanowiła podstawę wystawiania zwolnień lekarskich w danej sprawie;
- żądania wyjaśnień, informacji, dowodów (np. w razie nieobecności pracownika pod adresem wskazanym na L4).
Przerwane zwolnienie lekarskie przez orzecznika ZUS. Co dalej z niezdolnością do pracy i zasiłkiem?
Jeżeli pacjent nie oszukiwał we wniosku o L4 online, ma duże szanse, że lekarz orzecznik niczego nie podważy. Zdarza się jednak, że te same informacje oceni inaczej i stwierdzi, że pacjent może wrócić do pracy. Są sytuacje, w których cofnięcie ważności zwolnienia jest więcej niż pewne. Lekceważysz wezwania na przeprowadzenie badań, nie stawiasz się na komisję, nie jesteś w stanie usprawiedliwić swojej nieobecności w miejscu leczenia? Masz zagwarantowane przerwane zwolnienie lekarskie przez orzecznika ZUS. Co dalej z wszystkimi świadczeniami i pracą? To zależy od okoliczności.
Jeśli pacjent nie stawi się na badania w odpowiednim czasie bez usprawiedliwienia, ZUS wydaje decyzję o cofnięciu prawa do zasiłku z dniem następnym, tj. po wyznaczonym dniu badania. Jeżeli lekarz orzecznik skróci L4, ale nie od razu, nastąpi prosta zmiana terminów. Najlepiej wytłumaczyć to na przykładowych założeniach:
- czas zwolnienia lekarskiego od 1 do 31 grudnia;
- termin badania – 10 grudnia;
- kontrola wykazuje poprawę stanu zdrowia pacjenta;
- lekarz orzecznik skraca L4 do 14 grudnia;
- do 14 grudnia pracownik pozostaje na zasiłku, 15.12 powinien stawić się w pracy.
Można odwołać się od decyzji ZUS-u, ale nie zaświadczenia lekarza orzecznika ZUS-u
Zaświadczenie e-ZLA/K o przywróceniu zdolności do pracy i braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania obowiązków automatycznie trafia do pracodawcy. Jeżeli pacjent nie zgadza się z takim orzeczeniem i wciąż źle się czuje, może po prostu przedłożyć kolejne zwolnienie lekarskie. Nowe L4 niejako unieważnia to, co stało się wcześniej, że zostało przerwane zwolnienie lekarskie przez orzecznika ZUS. Co dalej? Ubezpieczony powinien spodziewać się kolejnych zintensyfikowanych kontroli.
W przypadku cofnięcia świadczeń pracownik może złożyć odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych – kolejne L4 będzie z pewnością istotnym argumentem, o ile również nie zostanie podważone. W trakcie zwolnienia lekarskiego pacjent powinien wykorzystywać je zgodnie z przeznaczeniem i przestrzegać wszystkich zaleceń – odpoczywać, uczęszczać na rehabilitację, wykonywać badania, zażywać leki. Niedawno zrealizowana e-recepta też może być swoistym dowodem tego, że wbrew opinii ZUS-u stan pracownika jeszcze nie jest na tyle dobry, by wrócił do pracy.