Kiedy i w jakim celu pacjent dostaje wypis ze szpitala? A zwolnienie lekarskie? Wiele osób myli to pojęcia, przez co potem mają problemy. Czasami to błędy placówek medycznych uniemożliwiają wypłatę świadczeń. Poznaj najważniejsze procedury i przepisy prawa!
Każdy pobyt w szpitalu musi być odpowiednio udokumentowany. Kiedy stan zdrowia pacjenta nie wymaga dalszej hospitalizacji, otrzymuje on stosowny wypis. W niektórych przypadkach można opuścić placówkę na własne życzenie, a w innych wola osoby hospitalizowanej nie ma najmniejszego znaczenia. Nie jest tak, że przy powrocie do domu pracownik z automatu otrzyma L4 na kilka następnych dni. Wypis ze szpitala a zwolnienie lekarskie to osobne kwestie, choć w pewnych okolicznościach ściśle ze sobą powiązane. Nie każda dolegliwość, która wymaga hospitalizacji, jest równoznaczna z niezdolnością do pracy i prawem do zasiłku chorobowego. Przy dłuższej niedyspozycji i pobycie w placówce szpital powinien na bieżąco wystawiać kolejne zaświadczenia lekarskie, które usprawiedliwią nieobecność w pracy.
Opuszczasz placówkę medyczną. Dostaniesz wypis ze szpitala, a zwolnienie lekarskie już niekoniecznie
Niektórzy muszą pozostawać pod opieką i obserwacją przez kilka tygodni czy miesięcy. Inni po szybkim zabiegu mogą wracać do domu od razu lub już na następny dzień. Wypisy ze szpitali najczęściej mają formę papierową, nie trzeba ich dostarczać do ZUS-u czy pracodawcy. W przypadku zwolnień lekarskich dominuje postać elektroniczna, choć w niektórych przypadkach prawo dopuszcza wystawienie L4 na tradycyjnym druku. Standardowo wszystkie informacje potrzebne do pobierania wynagrodzenia chorobowego i świadczeń z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych błyskawicznie trafiają do systemu PUE ZUS. Opuszczenie placówki medycznej nie ma na to żadnego wpływu.
W kwestii wypisów ze szpitala a zwolnień lekarskich trzeba jeszcze wspomnieć o długiej hospitalizacji z powodu choroby. Jeżeli pacjentowi, któremu przysługują prawa z tytułu ubezpieczenia chorobowego, przebywa w szpitalu przez dłuższy czas, placówka ma obowiązek wystawiać stosowne zaświadczenia lekarskie o niezdolności do pracy co 14 dni. Od momentu wprowadzenia L4 online wszystkie formalności powinny zajmować mniej czasu, ale wciąż zdarzają się zaniedbania. Dokumenty wypisowe najczęściej przygotowuje się w ostatni dzień leczenia, przy czym powody opuszczenia placówki mogą być rozmaite:
- poprawa stanu zdrowia;
- na własną odpowiedzialność i żądanie pacjenta;
- naruszenie istotnych zasad podczas pobytu w szpitalu.
Informacje w wypisie ze szpitala. Przebieg hospitalizacji, okres pobytu w placówce, dalsze zalecenia
W nomenklaturze medycznej wypis ze szpitala to karta informacyjna leczenia szpitalnego. Czasami określa się ją mianem karty wypisowej. Zakres i tryb jej przygotowywania regulują przepisy o prowadzeniu dokumentacji medycznej, m.in. ustawa o prawach pacjenta. Za jej wystawienie nie pobiera się żadnych opłat, a pacjent powinien udać się z wypisem do lekarza POZ. Chorzy mogą domagać się sprostowania ewentualnych błędów. Niezgodność pomiędzy wypisem ze szpitala a zwolnieniem lekarskim może później przysporzyć istotnych trudności przy załatwianiu różnych spraw.
W każdej karcie informacyjnej leczenia szpitalnego powinny znajdować się następujące informacje i dane:
- dane pacjenta – PESEL, adres zamieszkania, dzień przyjęcia i wypisu ze szpitala;
- rozpoznanie choroby – kod międzynardowej klasyfikacji ICD-10 (pełne wdrożenie ICD-11 ma w Polsce nastąpić do 2026 r;);
- epikryza – skrócony zapis szpitalnej historii choroby, ostateczna diagnoza, leczenie, aktualny stan zdrowia;
- wyniki badań diagnostycznych i konsultacji;
- pełny opis leczenia, daty wykonywanych zabiegów;
- dalsze wskazania dot. leczenia, żywienia, pielęgnacji, trybu życia;
- terminy dalszych konsultacji, skierowania;
- adnotacje na temat leków i wyrobów medycznych (e-recepta musi być wystawiona niezależnie od karty wypisu);
- orzeczenia w zakresie zdolności do wykonywania pracy (brak przeciwwskazań, czasowa niedyspozycja, niemożliwość wykonywania dotychczasowych zadań).
Wystawienie zwolnienia lekarskiego i prawo do świadczeń chorobowych z ZUS-u po pobycie w szpitalu
W dużym uproszczeniu – prawo do przyjęcia do szpitala w związku ze stanem zagrażającym zdrowiu lub życiu ma każdy. Są okoliczności, które pozwalają placówkom medycznym na odsyłanie chorych, wraz z pisemnym uzasadnieniem decyzji. Ważne ubezpieczenie zdrowotne daje prawo do bezpłatnego korzystania ze świadczeń. Prawo do zwolnienia lekarskiego i pobierania świedczeń dają opłacane składki chorobowe, obowiązkowe lub dobrowolne. Nie płacisz na ubezpieczenie chorobowe? Nie licz na wypłatę świadczenia chorobowego. Liczy się odprowadzanie składek, a nie sam fakt pobytu zleceniobiorcy, przedsiębiorcy czy pracownika w szpitalu. Choćby dlatego warto sprawdzić na profilu PUE, czy pracodawca faktycznie wywiązuje się roli płatnika wobec ubezpieczonego pracownika, który ma umowę o pracę.
Przy stosunkowo krótkiej hospitalizacji elektroniczne zwolnienie lekarskie wystawia się na prośbę pacjenta, który opuszcza szpital. Dlatego chory powinien wcześniej omówić z lekarzami kwestię swojego stanu i wpływu dolegliwości na możliwość wykonywania obowiązków zawodowych. Specjalista czy lekarz na SOR-ze nie ma prawa odesłać pacjenta po L4 do lekarza pierwszego kontaktu. Aby móc „legalnie odpoczywać” i pobierać zasiłek, nie wystarczy sam wypis ze szpitala. A zwolnienie lekarskie online może nie wystarczyć, by wywiązać się z obowiązku informacyjnego wobec pracodawcy. Chory pracownik powinien poinformować o swojej niedyspozycji najpóźniej w drugim dniu swojej nieobecności. Naturalnie pod warunkiem, że stan zdrowia pozwala na wykonanie telefonu czy wysłanie e-maila.
Wypis ze szpitala a zwolnienie lekarskie i wysokość świadczenia. Większe wypłaty od 2022 roku
Do końca 2021 r. za każdy dzień hospitalizacji standardowo ubezpieczonym pacjentom przysługiwało świadczenie w wysokości 70% podstawy wymiaru wynagrodzenia. Od 2022 r. wypłaca się 80%, a już wcześniej przepisy uwzględniały sytuacje szczególne, w których zasiłek chorobowy wynosił 100%:
- ciąża;
- wypadki w drodze do i z pracy;
- niezbędne badania lekarskie i zabiegi związane z przeszczepami.
To, jak długo można przebywać na zwolnieniu lekarskim i pobierać świadczenia chorobowe z ZUS-u, zależy m.in. od diagnozy. Standardowo wynosi on 182 dni, natomiast dla gruźlicy i ciąży 270 dni – jeśli niedyspozycja się przedłuża, a okres zasiłkowy zostanie wyczerpany, należy złożyć wniosek o świadczenia rehabilitacyjne. Są też opiekuńcze L4, a maksymalna długość zwolnienia lekarskiego i wypłaty świadczeń w danym roku kalendarzowym zależy od tego, kto wymaga opieki.
Dostarczenie wypisu ze szpitala a zwolnienie lekarskie e-ZLA. Co jeszcze należy wiedzieć?
Warto również wiedzieć, że wypis ze szpitala stanowi własność pacjenta, a papierowe zwolnienie lekarskie trzeba w ciągu 7 dni dostarczyć do pracodawcy. Liczy się termin wpływu lub data na stemplu pocztowym. Dopuszczalne są też skany, nie ma konieczności wysyłania czy dostarczania papierowych dokumentów.
Z prawnego punktu widzenia to pacjent decyduje o tym, co zrobi z wypisem ze szpitala. A zwolnienie lekarskie w formie papierowej nie pozwala beztrosko obchodzić się z dokumentem, jeśli nie chce narazić się na poważne konsekwencje. Oryginał trafia z placówki medycznej do ZUS-u, jedna kopia zostaje u lekarza, a druga jest przekazywana pacjentowi i powinna trafić do pracodawcy. Zgubienie czy wyrzucenie wypisu może mieć przede wszystkim fatalne skutki medyczne – brak informacji o zaleceniach do dalszego postępowania.