Wystawienie zwolnienia lekarskiego upoważnia pracownika do tymczasowej przerwy od wykonywania obowiązków zawodowych, spowodowanej pogorszeniem stanu zdrowia z różnych przyczyn, zarówno przeziębienia, jak i epizodu depresyjnego. Można je również otrzymać w ramach przyzwolenia opieki nad chorym członkiem rodziny, w tym nad dzieckiem. Powodów zwolnienia lekarskiego jest wiele, a o konieczności wystawienia tego zaświadczenia decyduje lekarz lub asystent medyczny, który przeprowadza badanie pacjenta.
Kiedyś pracownik po otrzymaniu zwolnienia chorobowego musiał dostarczyć dokument bezpośrednio do miejsca pracy, lecz od kilku lat zwolnienia funkcjonują w formie elektronicznej. Oznacza to, że pracodawca (po spełnieniu pewnych warunków) automatycznie widzi informację o zwolnieniu chorobowym. Może budzić to pewne obawy pracowników, mianowicie dotyczących powodu wystawienia zaświadczenia. Czy pracodawca go widzi? Czy przyczyny L4 nie do wykrycia jest możliwa?
Zwolnienie lekarskie – czy pracodawca pozna jego powód? L4 nie do wykrycia
Każdy człowiek ma prawo do prywatności, dlatego również pracownik może nie życzyć sobie, by pewne dotyczące go informacje trafiły do osób trzecich. Przyczyny, dla których moglibyśmy zechcieć nie dzielić się szczegółami dotyczącymi zwolnienia, często związane są z odczuwaniem wstydu czy ze strachem przed stygmatyzacją, szczególnie jeśli chodzi o zaburzenia i choroby psychiczne. Na wstępie należy więc uspokoić pracowników, że pracodawca na ogół nie poznaje dokładnej przyczyny wystawienia zwolnienia chorobowego. Do pewnych informacji musi mieć jednak dostęp. Dlaczego?
Otóż w niektórych przypadkach powód zwolnienia decyduje np. o wypłacanych pracownikowi świadczeniach. Ponadto, informacje na ten temat potrzebne są do prowadzenia statystyk w Polsce. Z tego względu ZUS i upoważniony pracodawca muszą mieć dostęp do części informacji o zwolnieniu. Nigdy jednak nie jest to wiedza, na podstawie której ze stuprocentową pewnością odgadną, dlaczego pracownik otrzymał zaświadczenie. Zwolnienia lekarskie klasyfikowane są bowiem na podstawie specjalnych kodów i numerów statystycznych. Co dokładnie oznaczają i ile można się z nich dowiedzieć?
Co oznaczają kody cyfrowe?
Lekarz wystawiając elektroniczne zwolnienie chorobowe wprowadza dwie najważniejsze informacje: czas nieobecności, który przysługuje pracownikowi na odpoczynek i powrót do pełni zdrowia, oraz kod choroby z numerem statystycznym. Dodatkowo, zwolnienie lekarskie oznaczone jest cyfrą „1” lub „2”, oznaczającymi wskazania względem pracownika odnośnie tego, czy ma prawo wychodzić on z domu.
Z kodem „1”, który oznacza, że pracownik „musi leżeć”, nie będzie to możliwe, więc jeżeli ZUS poczyni niespodziewaną kontrolę w miejscu, gdzie powinien przebywać pracownik (najczęściej jest to jego dom), ale go tam nie zastaną, stanowi to podstawę do odebrania świadczeń z tytułu nadużywania zwolnienia lekarskiego. To właśnie zwolnienia o cyfrze „1” są najczęściej kontrolowane, ponieważ wyjątkowo łatwo podważyć bądź udowodnić ich zasadność. Można uznać, że sam kod cyfrowy już podpowiada pracodawcy, czy choroba pracownika jest poważna, lecz dostarczy mu to niewiele informacji.
L4 nie do wykrycia. Jak wygląda klasyfikacja zwolnień lekarskich?
Klasyfikacja posiada także kod choroby oznaczany 1 z 5 liter alfabetu, np. kod B oznacza niezdolność do pracy w czasie ciąży. Taka informacja jednak nie zawsze jest wpisywana. Na wniosek pracownika informacja o kodzie B lub D – niezdolność do pracy spowodowana gruźlicą – może nie zostać umieszczona.
Jednakże zaleca się, by informacja o kodzie choroby znalazła się na zwolnieniu lekarskim, ponieważ oznaczenia te mają swoje konsekwencje w kwestii zasad obowiązujących zwolnienie chorobowe. Na przykład, po kodzie B od razu będziemy wiedzieć, że pracownicy z tytułu ciąży przysługuje 100% zasiłku chorobowego, nie 80% jak w przypadku większości innych chorób. Kody A i D z kolei wpływają na wyliczenie okresów zasiłkowych.
Jednak kody te są bardzo ogólne i na ich podstawie pracodawca również nie zawsze musi zorientować się, co jest przyczyną wystawienia zwolnienia lekarskiego. Najważniejszą informacją jest wspomniany już numer statystyczny choroby. Odpowiada on dolegliwości z listy ICD, informując wprost o powodzie wystawienia zwolnienia dla pracownika. Jednakże numer statystyczny jest właśnie tą informacją, do której pracodawca nie ma uprawnień. Ostatecznie więc na podstawie samego e-ZLA nie pozna on dokładnej przyczyny wystawienia zwolnienia chorobowego dla pracownika.
Do czego służą informacje dołączone do zwolnienia chorobowego?
Jak już zostało powiedziane, konkretna klasyfikacja zaświadczenia o tymczasowej niezdolności do wykonywania obowiązków zawodowych zawiera mnóstwo informacji potrzebnych ku poprawnemu traktowaniu pracownika. Kody choroby pobieżnie nakreślają na przykład, jaka wysokość świadczeń przysługuje pracownikowi.
Kody cyfrowe „1” lub „2” służą szybkiej ocenie, czy pracownik ma prawo wychodzić z domu, dzięki czemu kontrole ze strony ZUS-u – nieraz potrzebne – przebiegają łatwiej. Natomiast numer statystyczny umożliwia Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych określenie rodzaju niezdolności do pracy oraz pozwala na wpisanie danych do statystyk.
Wszystkie informacje zawarte w zwolnieniu lekarskim są więc potrzebne, lecz odpowiedź na kwestię, która często trapi pracowników – temat L4 nie do wykrycia – powinna być uznana za dobrą wiadomość. Jako że pracodawca nie ma dostępu do numeru statystycznego, nigdy nie pozna dokładnej jednostki chorobowej doskwierającej pracownikowi.
Zwolnienie lekarskie możesz uzyskać na naszej stronie internetowej!
