Właśnie jesteś po wizycie u lekarza, na której otrzymałeś/aś zwolnienie lekarskie i zastanawiasz się, co możesz, czego nie powinieneś/aś robić, a co jest Ci całkowicie zabronione? Nie masz pewności, czy na L4 można wychodzić z domu? Zastanawiasz się, jakie konsekwencje grożą Ci za nieprzestrzeganie zasad zwolnienia lekarskiego? Nie wiesz, kto może Cię skontrolować? Zapraszamy do lektury poniższego artykułu, który udzieli odpowiedzi na wszystkie nurtujące Cię pytania.
Czy na L4 można wychodzić z domu? To zależy
Zwolnienie lekarskie, które w potocznym języku funkcjonuje jako L4, wystawiane jest osobie niezdolnej do świadczenia pracy z powodu stanu swojego zdrowia. Celem L4 jest umożliwienie choremu odpoczynku i jak najszybszego powrotu do zdrowia, a co za tym idzie – jak najszybszego powrotu do pracy. Wszelkie działania, które ten proces zaburzają, utrudniają lub wręcz uniemożliwiają, są niedopuszczalne. Skąd masz wiedzieć, jakie aktywności wolno Ci podejmować i czy na L4 możesz wychodzić z domu? Bardzo dużo zależy od tego, jaki kod zwolnienia lekarskiego otrzymałeś/aś:
- L4 z kodem liczbowym „1” – jest to zwolnienie tak zwane „leżące”. Otrzymasz je zazwyczaj w przypadku choroby (np. grypy), która wymaga pozostania w domu. Możesz opuszczać swoje miejsce zamieszkania tylko w sprawach koniecznych dla codziennego funkcjonowania i powrotu do zdrowia (np. wizyta u lekarza, wyjście do apteki).
- L4 z kodem liczbowym „2” – to zwolnienie „chodzące”. Gdy otrzymasz taki kod na swoim zwolnieniu, masz nieco więcej swobody niż w przypadku kodu „1”. Oprócz wizyt u lekarza czy w aptece, możesz wyjść na krótki spacer lub wyjechać do rodziny. Zwolnienie chodzące lekarz może wystawić Ci gdy np. złamiesz rękę (poruszanie się w tym przypadku nie utrudnia dochodzenia do zdrowia).
Na zwolnieniach wyróżnia się także kody literowe:
- Kod „A” – oznacza, że niezdolność do pracy wynika z tego samego powodu, co na poprzednim zwolnieniu (w przerwie nie dłuższej niż 60 dni pomiędzy zwolnieniami),
- Kod „B” – sygnalizuje brak zdolności do pracy z powodu ciąży,
- Kod „C” – mówi o tym, że pracownik jest niezdolny do pracy w wyniku choroby alkoholowej,
- Kod „D” – oznacza, iż pracownik choruje na gruźlicę,
- Kod „E” – świadczy o tym, że pracownik cierpi na inną chorobę zakaźną.
Kod Twojego zwolnienia może podać Ci lekarz lub możesz sprawdzić go samodzielnie. Warto pamiętać, że przy przedłużeniu L4 jego kod ma prawo ulec zmianie.
Zwolnienie lekarskie – czego nie możesz robić?
Główne rozgraniczenie w tym przypadku stanowi również typ zwolnienia, jaki przyznał Ci lekarz. Jednak są aktywności, których nie powinieneś/aś wykonywać niezależnie od kodu Twojego L4. Oto one:
- Wykonywanie innej pracy (nawet niezarobkowej): przebywając na zwolnieniu, Twoim głównym zadaniem jest odpoczynek i powrót do pełni sił. Jeżeli podczas przebywania na L4 podejmujesz się innej pracy, zdecydowanie naruszasz zasady. W tej sytuacji możesz stracić prawo do świadczenia chorobowego lub opiekuńczego, a także zostać zwolnionym/ą z pracy.
- Wyjazd na wakacyjną wycieczkę: pamiętaj, zwolnienie lekarskie to nie urlop i wykorzystywanie go w takim charakterze jest niedozwolone. Bywają jednak sytuacje, w których wyjazd chorego za granicę jest dopuszczalny. Mowa tu o wyjeździe do rodziny, która będzie zapewniać opiekę osobie przebywającej na zwolnieniu. Wyjątek stanowi także wyjazd do sanatorium.
- Wykonywanie działań, które nie są niezbędne do codziennego funkcjonowania: nawet jeśli przebywasz na tak zwanym zwolnieniu chodzącym, nie wolno Ci podejmować czynności takich jak np. generalny remont mieszkania, mycie okien czy wyjście na kilkugodzinne zakupy.
Odpowiadając zatem na pytanie, czy na L4 można wychodzić z domu, odpowiadamy: tak, ale w uzasadnionych przypadkach.
Kto może skontrolować Cię na L4?
Zarówno w przypadku zwolnienia chodzącego, jak i leżącego możesz zostać poddany/a kontroli. Ma prawo ją przeprowadzić pracownik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a także Twój pracodawca. Z tego powodu tak ważne jest, aby przy wystawianiu zwolnienia podać faktyczny adres swojego pobytu. Jeśli jesteś na zwolnieniu chodzącym i chcesz wyjechać do rodziny, musisz ten fakt poprzedzić informacją o zmianie miejsca odbywania rekonwalescencji.
Co w przypadku, gdy kontroler nie zastanie Cię w domu? W tej sytuacji będziesz zobowiązany/a do złożenia wyjaśnień. Nawet jeśli podczas kontroli byłeś/aś na wizycie u lekarza lub na zakupach w aptece, konieczne może być okazanie właściwego zaświadczenia lekarskiego lub paragonu za zakupione leki.
Jak długo możesz przebywać na zwolnieniu lekarskim?
Według prawa na L4 możesz przebywać 182 dni w ciągu roku, czyli około sześciu miesięcy. Jeżeli jednak powodem Twojej niezdolności do pracy jest gruźlica lub jeśli zaszłaś w ciążę – okres ten może zostać wydłużony do 270 dni. Z drugiej strony, nie możesz sam skrócić czasu Twojego zwolnienia. Po upływie wyznaczonego okresu to lekarz zdecyduje, czy jesteś już w stanie wrócić do pracy.
Zwolnienie lekarskie możesz uzyskać na naszej stronie internetowej!
