Zaburzenia neurorozwojowe oznaczają nieprawidłowości w rozwoju mózgu. Takie zaburzenia mogą wpływać na wiele obszarów życia, w tym naukę, samoobsługę, umiejętności społeczne, zachowania. Przeczytaj, jak sobie z nimi radzić!
Zapamiętaj!
- Zaburzenia neurorozwojowe to nieprawidłowości w rozwoju mózgu.
- Przykładowe zaburzenia to autyzm, ADHD, dysleksja, dyskalkulia, zespół Aspergera i zespół Tourette’a.
- Objawy zaburzeń neurorozwojowych to trudności z koncentracją, nauką, niespójne zachowanie, impulsywność i problemy z koordynacją ruchową.
- Przyczyny zaburzeń neurorozwojowych są nadal badane, ale czynniki genetyczne, środowiskowe i biologiczne odgrywają rolę w ich powstawaniu.
- Wczesna diagnoza i leczenie są istotne.
- Leczenie zaburzeń neurorozwojowych zależy od rodzaju zaburzenia i nasilenia objawów.
- Leczenie obejmuje psychoterapię, terapię poznawczo-behawioralną, programy edukacyjne, terapię zajęciową, fizjoterapię i leczenie farmakologiczne.
Zaburzenia neurorozwojowe – czym są?
Do najbardziej znanych zaburzeń neurorozwojowych należą zaburzenia ze spektrum autyzmu, zespół ADHD (zaburzenie hiperkinetyczne z deficytem uwagi), dysleksja, dyskalkulia, zespół Aspergera czy Tourette’a. Każde zaburzenie ma swoje charakterystyczne objawy, jednak wiele symptomów jest wspólnych.
Mogą to być trudności z koncentracją, problemy z nauką i przyswajaniem nowych informacji, niespójne zachowanie, trudności z interakcją społeczną, impulsywność, problemy z koordynacją ruchową i wiele innych. Ważne jest, aby pamiętać, że każda osoba może zmagać się z innymi objawami, o różnej intensywności. W przypadku podejrzenia zaburzeń skonsultuj się jak najszybciej z lekarzem, np. przez telekonsultację (lekarz zbierze wywiad i pokieruje dalej, może też wypisać L4 online).
Zaburzenia neurorozwojowe – przyczyny
Dokładne przyczyny zaburzeń neurorozwojowych są nadal nieznane i wciąż badane. Zdaniem większości ekspertów, zaburzenia te wynikają z połączenia czynników genetycznych, środowiskowych i biologicznych. Niektóre badania sugerują, że znaczenie może mieć narażenie na toksyny w okresie prenatalnym, komplikacje podczas porodu, infekcje przenoszone przez matkę na dziecko. Wiele zaburzeń neurorozwojowych jest dziedzicznych, co oznacza, że genetyka ma tu duże znaczenie.
Do potencjalnych przyczyn zaburzeń neurorozwojowych zalicza się między innymi degenerację społeczną, choroby genetyczne i metaboliczne, zaburzenia immunologiczne, choroby zakaźne, czynniki żywieniowe, urazy fizyczne oraz czynniki toksyczne i środowiskowe. Zaburzenia neurorozwojowe mogą być spowodowane reakcją immunologiczną organizmu matki jak i rozwijającego się dziecka. Wiele chorób zakaźnych (wirusy HSV, CMV, różyczka, pierwotniaki Plasmodium) przenoszonych przed porodem lub po urodzeniu może powodować poważne problemy neurorozwojowe.
Zaburzenia neurorozwojowe – diagnostyka i leczenie
Większość zaburzeń neurorozwojowych diagnozowana jest w momencie zgłoszenia niepokojących objawów przez rodziców, czy wychowawców. W celu znalezienie przyczyny nieprawidłowości lekarz przeprowadza wywiad, zleca badania obrazowe, genetyczne, okulistyczne, dodatkowe badania z krwi. Warto jak najszybciej konsultować się z lekarzem, by jak najwcześniej wdrożyć odpowiednie leczenie. Na początku można skorzystać z konsultacji przez internet. Lekarz może pokierować dalej, wystawić receptę (e-recepta) i zwolnienie lekarskie online.
Leczenie zależy od diagnozy, rodzaju zaburzenia, ale również jego nasilenia. Nie ma jednego lekarstwa na wszystkie zaburzenia neurorozwojowe, ale istnieją różne metody, które mogą pomóc w codziennym życiu. Często wykorzystywana jest psychoterapia, a szczególnie terapia poznawczo-behawioralna. Specjalne programy edukacyjne, czy indywidualna pomoc dydaktyczna są stosowane w celu pomocy dzieciom z zaburzeniami neurorozwojowymi w szkole. Terapia zajęciowa lub fizjoterapia mogą być stosowane w celu poprawy umiejętności motorycznych.
Niektóre zaburzenia neurorozwojowe mogą wymagać leczenia farmakologicznego. Na przykład, osoby z ADHD mogą otrzymać leki, które pomagają im skupić się i kontrolować impulsywność. Leki mogą być również stosowane w leczeniu współistniejących stanów, takich jak lęk czy depresja. W takim przypadku zastosowanie mają leki takie jak:
- Miansec;
- Pramolan;
- Egzysta;
- Elicea;
- Asentra.
Zaburzenia neurorozwojowe to złożone i różnorodne stany, które stanowią problem dla chorych i ich rodzin. Chociaż są one wyzwaniem, mogą być leczone. Z właściwym zrozumieniem, wsparciem i terapią, osoby z zaburzeniami neurorozwojowymi mogą prowadzić pełne i satysfakcjonujące życie.