Czym są zaburzenia funkcji poznawczych? To zespół objawów obejmujący problemy z pamięcią, uwagą, rozumieniem. Ich nasilenie może być różne, jednak zaburzenia te zawsze oznaczają pogorszenie jakości życia, mogą też uniemożliwiać normalne funkcjonowanie.
Zapamiętaj!
- Zaburzenia funkcji poznawczych dotyczą podstawowych procesów poznawczych, takich jak pamięć, uwaga, myślenie i postrzeganie świata.
- Zaburzenia funkcji poznawczych mogą występować zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci.
- Przyczynami tych zaburzeń mogą być choroby psychiatryczne, choroby układu nerwowego, niektóre choroby przewlekłe oraz substancje psychoaktywne.
- W terapii zaburzeń wykorzystuje się leczenie farmakologiczne, psychoterapię.
- Zmiana stylu życia, taka jak regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta i odpowiednia ilość snu, może przynieść poprawę.
- Szkolenie umiejętności poznawczych i terapia zajęciowa mogą pomóc w radzeniu sobie z problemami z koncentracją, pamięcią i codziennymi zadaniami.
Czym są zaburzenia funkcji poznawczych?
Do podstawowych procesów poznawczych zalicza się pamięć, uwagę, myślenie, postrzeganie świata przy pomocy zmysłów. Zdarza się jednak, że procesy te mogą być zaburzone. Oznacza to problemy z rozumieniem języka, rozwiązywaniem prostych problemów, podejmowaniem decyzji, uczeniem się, zapamiętywaniem. W niektórych przypadkach mogą występować także zmiany zachowania, takie jak apatia, agresja lub impulsywność. Zaburzenia takie mogą być bardzo subtelne, ale też niezwykle wyraziste. Istotne jest jednak to, że mogą mieć wpływ na każdą sferę życia, zarówno osobistego, jak i zawodowego. Co ważne, zaburzenia te mogą wystąpić zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci.
Zaburzenia funkcji poznawczych – przyczyny
Zaburzenia funkcji poznawczych mogą mieć wiele przyczyn. Niektóre z nich, takie jak demencja, są często związane z wiekiem i degeneracją mózgu. Inne mogą wynikać z urazów lub chorób. Czasem zaburzenia funkcji poznawczych mogą być skutkiem innych stanów zdrowotnych jak depresja, czy przewlekłe choroby (np. cukrzyca czy choroby serca). Do najważniejszych przyczyn zaliczane są:
- zaburzenia psychiczne (depresja, choroba dwubiegunowa, zespoły urojeniowe);
- choroby układu nerwowego (udar, zespoły otępienne, Alzheimer, nowotwory ośrodkowego układu nerwowego);
- niektóre choroby przewlekłe, zwłaszcza w ciężkiej postaci.
Przyczyną zaburzeń funkcji poznawczych może być również stosowanie substancji psychoaktywnych (narkotyków, alkoholu) oraz ich odstawienie (zespół odstawienny). W sytuacji zaobserwowania niepokojących objawów należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. Na początek może to być konsultacja przez internet. Lekarz przeprowadzi wywiad, skieruje na badania, wypisze receptę, a w razie konieczności L4 (e-recepta i zwolnienie lekarskie online).
Zaburzenia funkcji poznawczych – leczenie
Podstawą leczenia zaburzeń funkcji poznawczych jest zrozumienie ich przyczyny. Niektóre zaburzenia (np. spowodowane chorobami neurodegeneracyjnymi) mogą wymagać leczenia farmakologicznego. Zazwyczaj pomaga ono spowolnić postęp choroby. W innych przypadkach konieczna może być pomoc psychologiczna, psychoterapia. Warto poprosić o L4 online. W niektórych przypadkach znaczącą poprawę może przynieść zmiana stylu życia obejmująca regularną aktywność fizyczną, zdrową dietę i odpowiednią ilość snu.
Czasami pomocne może być na przykład szkolenie umiejętności poznawczych, które może obejmować techniki radzenia sobie z problemami z koncentracją i pamięcią. Terapia zajęciowa może pomóc w nauce strategii radzenia sobie z codziennymi zadaniami, które stały się trudne do wykonania.