Ostra biegunka to częstsze oddawanie stolca o luźnej konsystencji. Przebieg biegunki ma zazwyczaj nagły i gwałtowny charakter. Głównym niebezpieczeństwem jest odwodnienie organizmu. O czym świadczy biegunka i jak sobie z nią poradzić?
Ostra biegunka najczęściej spowodowana jest zatruciem pokarmowym – zakażenie może być wywołane przez bakterie, wirusy, a także pasożyty. Biegunka bywa także efektem dłuższej antybiotykoterapii lub spożycia alkoholu. Inne przyczyny rozwolnienia to nadwrażliwość pokarmowa, niedokrwienne zapalenie okrężnicy, zapalenie uchyłków. Biegunce mogą towarzyszyć dodatkowe objawy jak nudności i wymioty, dreszcze, gorączka. Najważniejsze jest nawadnianie organizmu, uzupełnianie elektrolitów. W walce z biegunką pomoże stosowanie odpowiedniej diety.
Czym jest ostra biegunka?
O ostrej biegunce mówi się w sytuacji, gdy chory oddaje większe ilości stolca (ponad 3 razy na dobę) o zmienionej konsystencji – płynnej lub półpłynnej. W stolcu można zauważyć ślady ropy, śluzu lub krwi. Ostra biegunka trwa do 14 dni. W 90% przypadków za biegunkę odpowiada infekcja bakteryjna, wirusowa lub pasożytnicza, a przyczyną jest spożycie zanieczyszczonej wody lub pokarmu oraz niewystarczająca higiena rąk. Zazwyczaj biegunka ustępuje sama i nie wymaga interwencji lekarskiej. Najważniejsze jest niedopuszczenie do odwodnienia organizmu, czyli przyjmowanie zwiększonej ilości płynów. Chory może sięgnąć po węgiel aktywowany, płyny z elektrolitami dostępne w aptece oraz probiotyki. Kluczowa w procesie zdrowienia jest lekkostrawna dieta. Biegunka znacznie utrudnia codzienne funkcjonowanie, osłabia, dlatego konieczne może być pozostanie w domu. W takiej sytuacji ratunkiem będzie skorzystanie z L4 online.
Przyczyny ostrej biegunki – choroby jelit
Choć najczęstszą przyczyną ostrej biegunki jest infekcja bakteryjna, czy wirusowa, zwiększona ilość luźnych stolców może wskazywać na choroby jelit. Należy do nich zespół jelita drażliwego (IBS) oraz choroba Leśniowskiego-Crohna. W przebiegu tych chorób pacjent nie tylko zmaga się ze zmianą rytmu wypróżnień, ale także bólem brzucha, wzdęciami, utartą masy ciała. W leczeniu zespołu jelita drażliwego istotną rolę odgrywa właściwa dieta, a także wsparcie psychologa. W przypadku przedłużających się dolegliwości budzących niepokój konieczna jest konsultacja z lekarzem i wykonanie badań. Jeśli nie możesz udać się do przychodni, skorzystaj z teleporady. Lekarz wystawi zwolnienie lekarskie online, a także wypisze receptę (będzie to e-recepta). W terapii IBS stosuje się m.in.:
- Mesopral;
- Controloc 40;
- Helicid 20;
- Debretin.
Przedłużającej się biegunki nie należy bagatelizować. Trzeba pamiętać, że może świadczyć o poważniejszych chorobach, które wymagają diagnostyki.
Ostra biegunka – zakażenie wirusowe
Ostra biegunka może być objawem wirusowego zakażenia przewodu pokarmowego. Wodnista biegunka pojawia się nagle, towarzyszą jej bóle brzucha, nudności i wymioty, gorączka, a także ogólne rozbicie i gorsze samopoczucie. Szczyt zachorowań przypada na jesień i zimę, czasem zwiększona ilość przypadków obserwowana jest wczesną wiosną. Biegunka może mieć łagodny przebieg – pacjent jest w stanie w miarę normalnie funkcjonować – może jednak przybrać postać ciężką, znacznie ograniczając lub uniemożliwiając wykonywanie codziennych zadań.
Zakażenie wirusowe może być spowodowane przez rotawirusy, adenowirusy, norowirusy lub sapowirusy. Leczenie polega na nawadnianiu, uzupełnianiu niedoborów elektrolitów, odpoczynku. Dieta powinna być lekkostrawna, oparta na potrawach gotowanych. Podczas trwania biegunki oraz po jej ustąpieniu zaleca się przyjmowanie probiotyków. Biegunka trwająca ponad 4 tygodnie określana jest jako przewlekła i wymaga szybkiej konsultacji z lekarzem.
Ostra biegunka – objaw zakażenia bakteryjnego
Ostrą biegunkę spowodowaną zakażeniem bakteryjnym można rozpoznać po wyglądzie kału – znajdują się w nim resztki pokarmowe, śluz, a nawet krew. Do zakażeń wywołanych bakteriami dochodzi najczęściej w sezonie letnim (wyróżnia się tu biegunkę podróżnych). Biegunkę wywołują bakterie: Salmonella, Escherichia Coli, Shigella, Yersinia, Campylobacter jejuni. Jak w przypadku biegunek o podłożu wirusowym, tak i w tym leczenie polega na nawadnianiu chorego, uzupełnieniu niedoborów elektrolitów (przyjmowanie specjalnych płynów dostępnych w aptece, zawierających glukozę i elektrolity), przestrzeganiu higieny. Niekiedy zalecana jest antybiotykoterapia. W przypadku silnego odwodnienia konieczna jest hospitalizacja i dożylne nawadnianie.
Bardzo ważne, by przy biegunkach zakaźnych nie stosować leków zapierających. Choć biegunka ostra najczęściej ustępuje samoistnie, warto skonsultować się z lekarzem i omówić ewentualne sposoby radzenia sobie z dolegliwościami.
Ostra biegunka u dzieci
Ostra biegunka wywołana bakterią Shigella szczególnie często występuje wśród dzieci do 5. roku życia. Charakteryzuje się oddawaniem stolców z domieszką krwi, bólem brzucha. Dolegliwościom towarzyszy gorączka. Choroba jest niebezpieczna z powodu zagrożenia odwodnieniem. W przypadku wystąpienia biegunki u małego dziecka należy jak najszybciej skontaktować się z pediatrą, zwłaszcza jeśli dziecko odmawia przyjmowania płynów.
Ostra biegunka może wystąpić u dzieci w każdym wieku – oznacza zwiększoną częstotliwość oddawania stolca o zwiększonej objętości i zmienionej konsystencji. Choć zazwyczaj mija sama po 3-5 dniach, dla dzieci jest wyjątkowo groźna. Chorego malucha należy obserwować, a w razie zauważenia pierwszych oznak odwodnienia, jak najszybciej udać się do lekarza.
Ostra biegunka może pojawić się także na skutek niedoboru enzymów potrzebnych w procesie trawienia, z powodu nadwrażliwości pokarmowej lub jako efekt przyjmowania leków, zwłaszcza antybiotyków. Ile trwa ostra biegunka? Najczęściej nie dłużej niż 7 dni. Jeśli nie mija, nasila się lub pojawiają się inne niepokojące objawy, warto porozmawiać z lekarzem i zdiagnozować przyczynę nieprawidłowości.