Co na katar? Takie pytanie od pacjentów słyszy wielu lekarzy. Odpowiedzi jest mnóstwo – wszystko zależy od pierwotnej dolegliwości, rodzaju wywołanego objawu, stanu zdrowia i wieku chorego oraz wielu innych czynników. Sprawdź, co zaleca się na uciążliwą wydzielinę z nosa!
Zwykle najpierw pojawia się wodnisty, przezroczysty śluz, który potem gęstnieje i nabiera żółtego lub zielonego koloru. Pojawiają się problemy z oddychaniem przez zatkane przewody nosowe. Mogą się przyczyniać do tego zarówno zalegająca wydzielina, jak i przekrwienie błony śluzowej. To wszystko ma znaczenie dla ostatecznej diagnozy i sposobu leczenia. To, co na katar zadziała w jednym przypadku, u innych dzieci i dorosłych wcale nie musi pomóc. Dlatego warto najpierw skonsultować się z lekarzem i ustalić źródło objawów, a dopiero potem zastosować odpowiednią metodę udrożnienia dróg oddechowych.
Czym jest katar? Podstawowe rodzaje nieżytu nosa i jego objawy
Katar jest głównym symptomem ostrego nieżytu nosa oraz jego podstawowym określeniem – pojawia się w wyniku nadmiernej produkcji wydzieliny przez śluzówkę w drogach nosowych. Mogą go wywoływać czynniki chorobowe (infekcje bakteryjne, wirusowe, grzybicze i pasożytnicze, stan zapalny zatok), alergeny oraz kontakt z niektórymi substancjami chemicznymi. Nie da się skutecznie zwalczyć tego objawu i skrócić jego przebiegu, ale można zmniejszać jego nasilenie, a tym samym odetkać nos i ułatwić sobie normalne funkcjonowanie w trakcie choroby.
Odpowiedź na pytanie „co na katar?” w dużej mierze zależy od rodzaju i charakterystyki dolegliwości. Postępowanie w przypadku lekkiego zakażenia wirusami i przeziębienia różni się od zaleceń dla pacjentów z grypą, silną infekcją bakteryjną czy alergią na pyłki roślin. Dlatego tak ważne jest prawidłowe rozpoznanie stanu pacjenta. W zależności od przyjętych kryteriów wyróżnia się między innymi:
- katar infekcyjny;
- katar naczynioruchowy;
- katar sienny – nazywany też katarem alergicznym;
- katar wodnisty, przezroczysty;
- katar żółty;
- katar zielony;
- katar ropny, katar zatokowy;
- katar tylny, zanosowy;
- katar chroniczny, przewlekły.
Odczuwalne objawy kataru – wydzielina, zatkany nos
Oddychanie przez nos pozwala oczyścić, nawilżyć i ogrzać powietrze, zanim trafi do płuc. Osoba z katarem nie ma takiej możliwości. W efekcie do dróg oddechowych przedostaje się więcej drobnoustrojów, kurzu, pyłu i innego rodzaju zanieczyszczeń. Zwiększa się podatność na kolejne infekcje, dodatkowo może pojawić się wiele dodatkowych dolegliwości. Obok cieknącego, zatkanego nosa oraz problemów z oddychaniem występują głównie poniższe symptomy:
- zmęczenie;
- bóle głowy, zwłaszcza w okolicach zatok przynosowych;
- brak chęci do działania, pogorszenie nastroju, obniżenie poziomu energii;
- kichanie;
- podrażnione skrzydełka nosa od częstego wydmuchiwania i wycierania.
Objawy towarzyszące katarowi zależą głównie od jego pierwotnej przyczyny. W przypadku reakcji alergicznej pacjenci często odczuwają jeszcze swędzenie, pieczenie nosa i ust, gorączkę lub stan podgorączkowy, nadwrażliwość na światło, czy zaburzenia koncentracji. Niektórzy mają jeszcze nudności i wymioty. Wiedza o tym, co na katar powinno zadziałać skutecznie, nie zawsze będzie wystarczająca. W razie poważnej niedyspozycji warto złożyć wniosek o L4 online i skonsultować się z lekarzem, a w razie potrzeby przeprowadzić badania uzupełniające.
Co na katar przy przeziębieniu, infekcjach wirusowych, bakteryjnych i zapaleniu zatok przynosowych
Wprawdzie nie sposób zwalczyć katar raz na dobre, ale nie można go lekceważyć. Nieleczone przeziębienie może sprzyjać nadkażeniu bakteryjnemu i stanom zapalnym, co doprowadzi do niepotrzebnych komplikacji zdrowotnych. Najważniejsze jest regularne wydmuchiwanie oraz oczyszczanie nosa z wydzieliny – ponadto jest kilka dróg, które pozwalają zmniejszyć nasilenie nieżytu nosa, ułatwić swobodniejsze oddychanie i zwiększyć komfort pacjenta. Odpowiedni sposób zależy od indywidualnej oceny stanu pacjenta. Przykładowo katar chroniczny, który utrzymuje się przez ponad 3 tygodnie, może świadczyć m.in. o następujących stanach:
- niedobór witaminy A;
- zaburzenia hormonalne;
- choroby układu krążenia;
- dysfunkcje wątroby;
- cukrzyca;
- zmiany nowotworowe.
Co na katar? Konkretne przykłady poznasz w dalszej części artykułu – tutaj wskazujemy podstawowe rezultaty, które przynoszą ulgę i sprzyjają szybszemu powrotowi do pełni zdrowia. Podczas infekcji i zapaleń najczęściej podejmuje się działania, które polegają na:
- rozrzedzaniu wydzieliny śluzówki;
- zmniejszeniu wytwarzania kataru przez błonę śluzową nosa;
- usuwaniu nadmiaru wydzieliny;
- wdychaniu nawilżonego powietrza;
- redukcji obrzęku w przewodach nosowych;
- obkurczaniu żył i naczyń włosowatych;
- zmniejszaniu ciśnienia w zatokach
- wzmacnianiu osłabionych ścianek naczyń krwionośnych;
- łagodzeniu stanów zapalnych;
- leczeniu pierwotnej przyczyny.
Jak pozbyć się kataru i odetkać nos domowymi sposobami – co na katar z własnej kuchni
Odpowiednie jedzenie i napoje mogą w odczuwalny sposób pomóc w katarze. Duża ilość płynów zmniejsza gęstość wydzieliny. Należy przy tym unikać kawy i alkoholi – najlepiej pić gorącą herbatę, z nosem tuż nad parującą taflą. Niektóre napary dodatkowo zadziałają przeciwzapalnie i przeciwhistaminowo (to ma znaczenie dla alergików). Co na katar do herbaty? Wśród najczęściej polecanych ziółek i dodatków do zaparzenia są:
- cytryna;
- czarny bez;
- imbir;
- lipa;
- mięta;
- pokrzywa;
- rumianek
- szałwia.
Skuteczna powinna być też mikstura z kilku ząbków czosnku, cebuli i miodu. W przypadku występowania kataru poleca się spożywanie pikantnych potraw – w sposób dopasowany do indywidualnej tolerancji na związki organiczne, które odpowiadającą za wrażenie ostrego smaku. Najlepszym przykładem będzie kapsaicyna, obecna m.in. w papryczkach chilli czy habanero. Wśród pikantnych przypraw są też chrzan, imbir, pieprz czy wasabi. Warto dodać, że niektóre z tych substancji są obecne w preparatach na ostry nieżyt nosa. Niektórzy stosują też alternatywne metody, np. kładą przekrojone papryki lub ich nasiona w okolice nosa i zatok.
Inhalacje stosowane na katar. Roztwory soli fizjologicznej, wody morskiej, olejków eterycznych
Do najpopularniejszych, domowych sposobów na katar należą różnego rodzaju inhalacje. Do ich przeprowadzenia można wykorzystać specjalne urządzenia (inhalatory, nebulizatory) lub tzw. parówkę – oddychanie z twarzą w pobliżu miski lub garnka z gorącą wodą (głowa pod ręcznikiem) i rozpuszczoną w niej odpowiednią substancją. Łączy je zbliżone działanie. Pod wpływem wysokiej temperatury pary wodnej oraz składników towarzyszących dochodzi do rozrzedzenia i upłynnienia wydzieliny, która zalega w drogach oddechowych. Co na katar? Do inhalacji oraz „parówki” można wykorzystać:
- roztwór soli fizjologicznej;
- posoloną wodę lub roztwór wody morskiej (izotonicznej lub hipertonicznej);
- suszone zioła;
- olejki eteryczne, takie jak:
- olejek z drzewa herbacianego;
- olejek eukaliptusowy;
- olejek goździkowy;
- olejek z mięty pieprzowej lub zielonej;
- olejek z rozmarynu;
- olejek sosnowy;
- olejek szałwiowy;
- olejek tymiankowy.
Jeden zabieg zajmuje od 5 do 15 minut. Po wszystkim dokładne oczyszczenie przewodów nosowych jest zdecydowanie łatwiejsze. Zwykle zaleca się przeprowadzenie inhalacji 2 lub 3 razy dziennie, z zachowaniem wszelkich środków ostrożności – „parówka” stwarza pewne ryzyko przypadkowego poparzenia. Długie pozostawanie w niewygodnej pozycji, w wysokiej temperaturze, w niektórych przypadkach może skończyć się omdleniami.
Co na katar – udrożnienie górnych dróg oddechowych nawilżaczem powietrza, prysznicem, okładem
Nawilżacze powietrza i płukanki do nosa działają podobnie do inhalacji. Gorąca para wodna pomaga rozrzedzić wydzielinę i oczyścić nos, a zwiększenie wilgotności w pomieszczeniu może pomóc podrażnionym zatokom. Zbliżone efekty da prysznic lub kąpiel w gorącej wodzie – opary pomagają w zmniejszeniu nasilenia kataru i udrożnieniu przewodów nosowych. Stosowanie ciepłych kompresów na czoło i nos powinno przynieść następujące rezultaty:
- zmniejszenie ilości wydzieliny śluzówki;
- redukcja gęstości kataru;
- zwiększenie drożności górnych dróg oddechowych;
- unormowanie ciśnienia krwi w okolicy zatok przynosowych.
Jeden okład należy trzymać ok. 15–20 minut, a większość pacjentów może stosować kompresy na katar bez żadnych ograniczeń, wielokrotnie w ciągu jednego dnia. W razie pytań lub wątpliwości warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Co na katar sienny jako objaw alergii – najważniejsze informacje o katarze alergicznym
Katar sienny łatwo pomylić oznakami przeziębienia, jednak źródło dolegliwości jest zupełnie inne. Za nadmiar wydzieliny i uczucie zatkanego nosa odpowiadają alergeny, przede wszystkim wziewne – roślinne pyłki, zarodniki pleśni, sierść, kurz etc. U niektórych alergików objawy są tak poważne, że nie są w stanie normalnie funkcjonować nawet przez kilka tygodni. W okresie największego stężenia alergenów zwolnienie lekarskie online może okazać się nieodzowne. Do podstawowych zaleceń należą następujące czynności:
- regularne wydmuchiwanie nosa, mechaniczne usuwanie śluzu;
- odpoczynek;
- mycie dłoni;
- czyszczenie i dezynfekowanie powierzchni, na których mogą znajdować się alergeny;
- pozostawanie w domu, by nie narażać się na kontakt z czynnikami odpowiedzialnymi za uczulenie.
W przypadku kataru alergicznego kluczowe jest ograniczenie kontaktu z alergenem i oczyszczenie organizmu z substancji, która wywołała ostrą, przesadną reakcję układu odpornościowego. Duże znaczenie mają optymalne nawodnienie, nawilżanie powietrza, oczyszczanie nosa, rozrzedzenie wydzieliny i zapobieganie zapaleniom górnych dróg oddechowych. W niektórych przypadkach możliwe jest odczulanie. Leczenia objawowe w walce z katarem siennym polega na metodach opisanych w akapitach powyżej oraz stosowaniu leków dostępnych bez recepty lub tylko na receptę:
- farmaceutyki o działaniu antyhistaminowym;
- kortykosteroidy podawane donosowo lub doustnie;
- substancje przeciwleukotrienowe;
- kromoglikany – pochodne kwasu kromoglikanowego, które podaje się zapobiegawczo.
Leczenie kataru farmaceutykami, polecane leki na katar – krople, aerozole, plastry, żele, tabletki
Podstawowym lekiem na katar są krople do nosa, przeznaczone do stosowania w przypadkach wskazanych przez producenta. Należy też przestrzegać wszystkich zaleceń. Zbyt częste lub nieodpowiednie płukanie nosa roztworami soli fizjologicznej i innymi składnikami może nasilić objawy choroby lub przyczynić się do infekcji lub nadkażenia zatok przynosowych. W aptekach pacjenci dostaną również:
- aerozole do nosa;
- płukanki nosowe, zestawy do płukania nosa i zatok;
- spraye;
- plastry aromatyczne;
- żele;
- płyny;
- kapsułki i tabletki, które zawierają m.in. witaminę C, pseudoefedrynę, fenylefrynę, oksymetazolinę czy ksylometazolinę.
Kiedy i co na katar można brać bez obaw? Głównym wskazaniem do stosowania farmaceutyków jest leczenie i profilaktyka objawów nieżytu nosa oraz zapalenia zatok – jednocześnie każdy produkt ma określone przeciwwskazania, z którymi należy się zapoznać. W przypadku zalecenia leków dostępnych wyłącznie na receptę warto pamiętać o możliwości przedłużenia terapii przez internet. Szybka recepta online to w wielu sytuacjach lepsze rozwiązanie od oczekiwania w kolejce do gabinetu w przychodni.