Żółty katar może pojawić się w przebiegu różnych chorób. Trzeba go odpowiednio leczyć, by uniknąć poważnych powikłań. Właściwy sposób postępowania zależy m.in. od faktycznej przyczyny. Przekonaj się, dlaczego warto zgłosić się do lekarza z tą pozornie błahą dolegliwością!
Katar to wydzielina z jamy nosowej, która przybiera zróżnicowaną postać. Czasami jest rzadka, wodnista, bezwonna i przezroczysta, innym razem gęsta, zabarwiona i o ropnym zapachu. Może się to zmieniać w toku choroby. Z całą pewnością żółty katar oznacza infekcję lub stan zapalny górnych dróg oddechowych. Ostry nieżyt nosa może doprowadzić m.in. do zapalenia zatok przynosowych, płuc, oskrzeli i uszu. Nie należy od razu sięgać po antybiotyk, tylko zasięgnąć porady lekarskiej.
Główne przyczyny żółtego kataru to zakażenia wirusowe, bakteryjne i zapalenie zatok
Katar to nieżyt nosa, czyli stan zapalny błony śluzowej. Takie zapalenie najczęściej rozwija się w wyniku choroby wywoływanej przez wirusy – przeziębienia, grypy czy nawet COVID-19. W medycynie rozróżnia się jeszcze katar bakteryjny i katar alergiczny. W tym ostatnim przypadku żółta, gęsta wydzielina z nosa pojawia się rzadko, wyłącznie w uczuleniach całorocznych. Bez względu na przyczynę, to wyjątkowo uciążliwy symptom. Mocno utrudnia oddychanie i codzienne funkcjonowanie – zwłaszcza dzieciom, które jeszcze nie są w stanie samodzielnie oczyścić zatkanego nosa. Wielu pacjentów utożsamia gęsty, żółty katar z infekcją bakteryjną – jednak czasami jest jednym z objawów rozwijającego się zakażenia wirusowego, podczas którego może dojść do nadkażenia bakteriami.
Nieleczona, przewlekła infekcja w górnych drogach oddechowych może się rozszerzyć na inne rejony organizmu i doprowadzić do poważnych komplikacji zdrowotych. Stąd ryzyko zapalenia gardła, oskrzeli, uszu czy zatok w związku z zabarwioną, gęstą wydzieliną. Żółty, gęstniejący katar świadczy o tym, że organizm toczy aktywną walkę z infekcją lub stanem zapalnym – pozostałe objawy zależą od pierwotnej przyczyny i mają ogromne znaczenie w rozpoznaniu choroby oraz dopasowaniu metody leczenia. Nie warto się męczyć i czekać, aż samo przejdzie. Lepiej wziąć zwolnienie lekarskie online i skonsultować się ze specjalistą. Można też prosić o porady podczas e-wizyty, bez wychodzenia z domu.
Kiedy żółty katar świadczy o infekcji bakteryjnej lub wirusowej? Pozostałe symptomy
Przy zakażeniu bakteriami katar utrzymuje się dłużej, niż ma to miejsce w przypadku pozostałych drobnoustrojów. Na uporanie się z wirusami organizm zazwyczaj potrzebuje 5–7 dni. Infekcje bakteryjne trwają ok. 10 dni. Jeżeli żółty katar nie przechodzi po takim czasie, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Podobnie należy postąpić w przypadku stwierdzenia jednego z poniższych objawów:
- wysoka gorączka (powyżej 38,5–39°C);
- ból głowy, szczególnie w obrębie twarzy i okolicy zatok;
- gęsty katar;
- mocne zabarwienie wydzieliny ze śluzówki na żółto, zielono lub szaro;
- nieprzyjemny zapach śluzu;
- widoczny nalot na migdałkach.
Takie symptomy najczęściej wskazują na bakteryjne podłoże dolegliwości. Nie można przy tym wykluczyć toczącego się już zapalenia zatok. Dla żółtego kataru w infekcji wirusowej typowe są stany podgorączkowe, kichanie, łzawienie oczu, stany podgorączkowe, uczucie zmęczenia i rozbicia. Różnice są bardzo subtelne, niezwykle trudne do samodzielnego wychwycenia. Szczególnie w przypadku małych dzieci i niemowląt, które niekoniecznie będą odpowiadać precyzyjnie na pytania podczas wywiadu medycznego.
Od czego zależy gęstość i kolor kataru? Kolejne stadia nieżytu nosa w przebiegu zakażenia
W początkowym etapie infekcji wirusowej wydzielina z nosa przybiera wodnistą lub śluzową formę. To zależy głównie od szczepu wirusa, który zaatakował pacjenta. Na początku przeziębienia dominuje katar wodnisty, który z biegiem choroby zwiększa swoją gęstość. Później pojawia się katar śluzowy – trudniejszy do skutecznego wydmuchiwania, zwłaszcza bez zażywania leków obkurczających śluzówkę nosa. Taka postać nieżytu jest typowy także dla grypy czy COVID-19, ale już od pierwszych etapów zakażenia. Kiedy katar przybiera żółtą barwę, wskazuje to na obecność leukocytów, martwych komórek i tkanek oraz wirusów lub bakterii w wydzielinie. Niemiła woń świadczy o tym, że w śluzie znajduje się jeszcze ropa.
Stan zapalny pojawia się w wyniku nadkażenia. Potem dochodzi do rozprzestrzeniania zmian, jakie powstają w wyniku wtórnego zakażenia bakteryjnego. Gęsta flegma może spływać do dolnych dróg oddechowych. Trudności z oddychaniem wynikają nie tylko z nadmiaru wydzieliny, ale również obrzęku błony śluzowej oraz nieprawidłowej pracy rzęsek w śluzówce. Ich podstawowym zadaniem jest walka z drobnoustrojami, które mogłyby dostać się do organizmu. Zaburzenia sprawiają, że nie oczyszczają ani zatkanych zatok, ani jamy nosowej.
Ropny, żółty katar zatokowy. Objawy towarzyszące wydzielinie z nosa
Katar zatokowy z ropą oznacza nieżyt nosa, który wynika najprawdopodobniej z ostrego stanu zapalnego zatok przynosowych. Przy przewlekłym zapaleniu zatok wydzielina częściej przybiera wodnistą lub śluzową formę. To najczęściej wynik zakażenia bakteryjnego. Dlatego pacjenci, którzy zaczynają odczuwać pogorszenie stanu zdrowia, powinni udawać się na L4 online i podejmować leczenie. Przychodzenie do pracy/szkoły stwarza niepotrzebne ryzyko – do zarażenia innych wystarczy kichnąć, zakaszleć, a nawet przebywać w tym samym pomieszczeniu przez dłuższy czas.
Ropnemu, żółtemu katarowi zatokowemu towarzyszą niedrożność nosa oraz bolesny ucisk zatok przy pochylaniu. Nie wszyscy przechodzą chorobę w identyczny sposób. Niektórzy pacjenci skarżą się również na:
- ból i zaczerwienienie gardła;
- podwyższoną temperaturę ciała;
- trudności z zasypianiem;
- problemy ze spożywaniem posiłków;
- mdłości i wymioty.
Medyczne i domowe sposoby leczenia żółtego kataru. Antybiotyki, krople do nosa, inhalacje
Jeżeli organizm został zaatakowany przez bakterie, konieczne jest podanie antybiotyku – miejscowo lub ogólnoustrojowo. Warto jednak poczekać na ostateczne potwierdzenie podejrzeń i końcową diagnozę. Maści, krople do nosa, syropy, tabletki i inne farmaceutyki o działaniu bakteriobójczym mogą wywołać antybiotykoodporność i doprowadzić do komplikacji zdrowotnych w związku ze zniszczeniem tej części flory bakteryjnej, która jest korzystna dla zdrowia. Oprócz tego e-recepta wystawiona przez lekarza oraz zalecenia mogą uwzględniać stosowanie:
- środków o działaniu sympatykomimetycznym;
- glikokortykosteroidów;
- substancje obkurczające błonę śluzową, zmniejszające obrzęk i wytwarzanie wydzieliny;
- pomocniczo – maści, żele na łagodzenie podrażnień skrzydełek nosa.
Wśród domowych sposobów leczenia żółtego kataru lekarze najczęściej wymieniają inhalacje z soli fizjologicznej, olejków eterycznych lub wody morskiej. Niektórzy polecają również płukanie nosa, dbanie o nawodnienie poprzez picie dużych ilości wody i rozgrzewających napojów (np. gorącej herbaty z sokiem malinowym), zwiększenie wilgotności powietrza i obniżenie temperatury w pomieszczeniu. Katar nie jest tak banalnym objawem, jak może się czasami wydawać.